-
1 гомер
1. сущ.1) жизнь (время от рождения до смерти кого-л.); векмоңа кеше гомере аз — на э́то ма́ло жи́зни одного́ челове́ка
гомеренең соңгы көннәрендә — в после́дние дни его́ жи́зни
2) перен. жизнь, существова́ние ( о вещах о неживой природе)чәчәкләрнең гомере аз гына — жизнь цветка́ коротка́
бу итекнең гомере күп калмаган — недо́лго носи́ться э́тим сапога́м (букв. э́тим сапога́м ма́ло оста́лось жить)
бүрәнә өйнең гомере мичкә баглы — срок жи́зни бреве́нчатого до́ма зави́сит от пе́чки
3) жизнь, отде́льный пери́од жи́зни (кого-л.); пора́кызлык гомере — де́вичья пора́; деви́чество
кызлык гомерендә — в деви́цах, в деви́честве
2. нареч.; разг.институтта узган гомер — жизнь, проведённая в институ́те, институ́тская пора́ жи́зни
1) гл.; в отриц. ф. никогда́, ни в ко́ем слу́чаеәни мине гомер җибәрми — ни в ко́ем слу́чае ма́ма не отпу́стит меня́
гомер булганы юк — никогда́ не́ было
гомер күрмәгән хәл — тако́го в жи́зни не быва́ло; небыва́лый, неви́данный слу́чай
мин гомер ышанмас идем — я никогда́ бы э́тому не пове́рил
2) в ф. гомергәа) наве́к, наве́ки, наве́чно, ввек, на всю жизньгомергә бәхетсез итү — наве́ки (на всю жизнь) сде́лать несча́стным
гомергә ялгыз калу — оста́ться на всю жизнь одино́ким
гомергә онытмау — ввек не забы́ть
б) навсегда́; насовсе́м, совсе́мгомергә аерылу — расстава́ться навсегда́; насовсе́м
гомер шул булды инде — всю жизнь так бы́ло
3) в ф. гомердәникогда́; ни в ко́ем слу́чае, вове́ки, ввек, вове́к; в жи́зни не...гомер булмаган хәл! — в жи́зни тако́го не быва́ло; никогда́ не быва́ло
гомер онытасым юк — ввек не забу́ду
гомер кайтасым юк — никогда́ ( ни в коем случае) не прие́ду
гомердә алдаганы булмады — никогда́ не обма́нывал
•- гомер сөрү
- гомер үткәрү
- гомер уздыру••гомерен бирү — умере́ть; отда́ть жизнь (за что-л.); поги́бнуть, пасть
гомерен кисү — уби́ть (букв. прерва́ть жизнь)
гомерен кызганмый(-ча)/аямый(-ча) — не жале́я жи́зни; самоотве́рженно
гомерен кыскарту — см. гомерен ашау
гомеренең актыгында — в конце́ свое́й жи́зни; на зака́те дней, пе́ред сме́ртью
гомернең көзе — поэт. ста́рость, зака́т (коне́ц) жи́зни
- гомер өзелүгомернең таңы — поэт. мо́лодость, цвету́щая пора́, заря́ жи́зни
- гомер җебе өзелү
- гомер җебе киселү
- гомер киселү
- гомер уртасы
- гомер юлы
- гомердә дә
- гомерен ашау -
2 тулы
1. прил.1) в разн. знач. по́лныйтулы чиләк — по́лное ведро́
тулы савыт — по́лный сосу́д
тулы җыелма — по́лное собра́ние
тулы җиңү — по́лная побе́да
тулы әйләнеш — по́лный оборо́т
тулы ирек — по́лная свобо́да
аның тулы исеме — его́ по́лное и́мя
тулы исемлек — по́лный спи́сок
тулы ачыклык — по́лная я́сность (в вопросе, в сообщении)
2) в определит. слож. сочет. полно-тулы күкрәкле — полногру́дый
тулы сулы — полново́дный
тулы тәнле — полноте́лый
тулы хокуклы — полнопра́вный
3) в постпозиции к сущ. обозначающему место, вместилище и т. п. полно́, по́лный (по́лон) чего, чем, в чёмамбар тулы бодай — амба́р, по́лный пшени́цей
авыл тулы кыз — дере́вня полна́ де́вушками; в дере́вне де́вушек полно́
урам тулы халык — по́лная у́лица наро́ду
күкрәге тулы орден — грудь покры́та ордена́ми; вся грудь в ордена́х
эче тулы явызлык — его́ нутро́ полно́ зло́бы
4) запо́лненный, напо́лненный чемсу белән тулы — запо́лненный водо́й
вакыйгалар белән тулы гомер — жизнь, напо́лненная собы́тиями
5) по́лных, це́лых2. нареч.алда әле тулы өч ай — впереди́ ещё це́лых три ме́сяца
1) см. тулысынчатулы күрсәтү — показа́ть со всей полното́й
тулы әйтү — сказа́ть со всей я́сностью
ишекне тулы ачу — откры́ть две́ри до конца́ (на́стежь)
2) в по́лном, запо́лненном ви́демашиналар бик тулы килә — маши́ны иду́т в перепо́лненном ви́де
•- тулы вәкаләтле
- тулы дистәләр
- тулы канлы
- тулы квадрат
- тулы квадрат сан
- тулы көенчә
- тулы көч белән
- тулы көчкә
- тулы кыйммәтле
- тулы метражлы
- тулы почмак
- тулы терсәк
- тулы хаким
- тулы хакимият
- тулы ход
- тулы ходка
- тулы ходта
- тулы хокуклы
- тулы тавыш белән
- тулы тавыштан
- тулы ышаныч
- тулы үлчәүле
- тулысы белән
См. также в других словарях:
гомер — 1. Тереклек иясенең туу моментыннан алып үлгәнгә кадәр булган физиологик хәле, яшәү вакыты. Берәр нәрсәнең барлыкка килүеннән бетүенә, юкка чыгуына кадәргә яшәү яки кулланылу вакыты. күч. Тормыш, яшәү ләззәте бер күрүе бер г. күч. Җан; тормыш… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ярлы — с. 1. Яшәү өчен матди мөмкинлекләре җитәрлек булмаган, фәкыйрь; киресе: бай. и. Яшәү өчен матди мөмкинлекләре җитәрлек булмаган кеше. и. ЯРЛЫЛАР – Иң хәлсез, ярлы крестьяннарны эченә алган социаль катлау 2. Фәкыйрь, җиһазланмаган, җитешсез ярлы… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
юк — хәб. 1. Нәр. б. чынбарлыкта булмаганлыгын белдерә; киресе: бар. Тартым кушымчалы сүзләрдән соң килеп, кемнең яки нәр. б. берәр әйбере булмавын белдерә 2. язмыштан узмыш юк 3. шатлыгына чик чама юк 4. хат юк та юк 5. кичерү сорый... ә ул юк ди… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
нигез — 1. Корылачак, урнаштырылачак нәрсәнең терәге булып хезмәт иткән корылма, аскы өлеш. Йортның тышкы стенасы буена, җылыту өчен гадәттә туфрактан салынган биек булмаган өем 2. Төп йорт, ата баба йорты; туган үскән, гомер иткән йорт 3. күч. Нәрсәнең… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
яшь — I. с. 1. Балигъ булмаган, өлгермәгән; бала яшендәге. Урта яки олы яшькә җитмәгән. Балаларны ата анасыннан аерып күрсәткәндә фамилия алдыннан әйтелә 2. Тәҗрибәсез 3. Яңа гына, күптән түгел үсеп чыккан; җитлекмәгән (үсемлек тур.). Яңа оештырылган,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
